Reklam
Google onay

Bilim

Turgut Özal Kimdir?

Turgut Ozal Kimdir? Biyografisi, Siyaset Hayati Turgut Ozal



Halil Turgut Ozal (13 Ekim 1927, Malatya - 17 Nisan 1993, Ankara; lakaplari: Tonton), Turkiye Cumhuriyeti'nin 45. ve 46. donem hukumetlerinde basbakanlik yapmis ve ardindan 8. Cumhurbaskani secilerek, gorevi basinda hayatini kaybetmis olan siyasetci ve devlet adamidir.


Babasi Malatya/Cirmikti'li Unluogullari'ndan Mehmed Siddik banka memuru, annesi aslen Tunceli/Cemiskezek yerlilerinden Hafize Hanim ilkokul ogretmeniydi. Bir donem sonra Silifke'ye tasindiktan sonra, pilot olmayi isteyen Ozal esegin uzerinden duserek kolundan sakatlaninca bir kolu biraz daha kisa kalmis ve pilotluk hevesi de boylelikle sona ermistir.

Turgut Ozal, 1952 yilina kadar kisa sureli bir evlilik yasar. Bu evlilikten sonra calistigi kurum Elektrik Isleri Etud Idaresi'nde daktilocu olarak gorev yapan Semra Ozal ile evlenerek Ahmet, Zeynep ve Efe adli uc cocuk sahibi olurlar.

Evlendikten sonra, Amerika'da ihtisas yapmaya giden Ozal ekonomi bransinda egitim alir.

Geri dondugunde EIEI Genel Mudur Yardimcisi (ya da Genel Direktor Teknik Musaviri; kayitlar arasinda ikilem mevcut) olur ve Turkiye'de elektrifikasyon uzerine projelerde calisir.

1958 yilinda Planlama Komisyonu'nda sekreterya gorevini yaptiktan sonra 1959 yilinda Ankara Ordanat Okulu'nda yedek subay olur. Donemin Devlet Su Isleri Genel Muduru 9. Cumhurbaskani Suleyman Demirel de, bu donem icerisinde yedek subay ogrencisi olarak ayni kurumda calisir. ANAP kayitlarina goz gezdirecek olursak, Ozal'in ona komutanlik ve ogretmenlik yaptigini gorebiliriz. Askerligi sonrasinda Devlet Planlama Teskilati'nin kurulusunda calisan Ozal, 1965 secimlerinden sonra Suleyman Demirel'in danismani olarak gorev yapar. 1967 yilinda DPT Mustesari olan, 12 Mart 1971 darbesinden sonra 1973 yilina kadar Dunya Bankasi Sanayi Dairesi'nde danisman olarak calisan Ozal yurda dondukten sonra basta Sabanci Holding olmak uzere bircok sektordeki, bircok sirket icin yonetici olarak calisir. (Sabanci Holding'deki gorevinin Genel Koordinatorluk oldugu ileri surulmektedir)

43. Hukumet doneminde Basbakanlik Mustesarligi ile DPT Mustesar vekilligi gorevlerine getirildi. 24 Ocak Kararlari'nin mimari olarak gorev yapti. 12 Eylul 1980 askeri darbesinden sonra, bu politikalari devam ettirmek amaciyla Bulend Ulusu Hukumeti'nde ekonomiden sorumlu Basbakan yardimciligi gorevine getirilir. Bu goreve getirildikten 22 ay sonra, 14 Temmuz 1982 yilinda istifa etti.

I.Ozal Hukumeti

20 Mayis 1983'de Anavatan Partisi'ni kuran Ozal 6 Kasim 1983'deki secimlerde 400 kisiden olusan parlamentoda 211 milletvekili cikararak iktidar ve 45. Hukumet'in Basbakani oldu. 1984 yerel secimlerinden de basariyla cikan Ozal, 13 Nisan 1985'de yapilan ilk kongrede tekrar genel baskanliga secildi.


II.Ozal Hukumeti

1987 yilinda yapilan genel secimlerde, 292 milletvekili cikartarak tekrar cogunlugu sagladi ve 46. Hukumet'in Basbakani oldu.

18 Haziran 1988 Cumartesi gunu Ankara Ataturk Spor Salonu'nda Anavatan Partisi'nin 2. Olagan Kongresi'nin duzenlendigi sirada Kartal Demirag, kendisine suikast girisiminde bulunmustur. Foto muhabirleri ve televizyon kameralari icin hazirlanmis olan platformun onunden ve Ozal'a 12 metre oteden saat 12.15'te iki el ates eden Demirag, Turgut Ozal'i sag elinden yaralamistir. Saldiri sonrasi etrafa rastgele ates acan korumalar ise 18 kisinin yaralanmasina sebep olmustur. Yaralananlar arasinda Bakan Imren Aykut da vardir.

Once olum cezasina carptirilan, ardindan cezasi 20 yila indirilen Kartal Demirag'i cumhurbaskanligi doneminde affetmistir.

Ozal ve Guneydogu Sorunu

Barzani'ye uluslararasi alanda rahat seyahat edebilsin diye Turk Pasaportu vermistir. Yillar sonra Barzani bu pasaportu 2007 yilinda Turkiye'ye iade etmistir.

Cumhurbaskanligi

Cumhurbaskanligi seciminde, 11. Cumhurbaskani Abdullah Gul'un secimine benzer durum yasanmis ve SHP ve DYP secimlere katilmamistir. Ilk turda Turgut Ozal 247, ANAP Burdur Milletvekili Fethi Celikbas 18 oy aldi. 17 oy bos cikarken 3 oy gecersiz sayildi. Ikinci turunda 284 milletvekilinin katildigi oylamada adaylardan Basbakan Turgut Ozal 256 oy alirken, Fethi Celikbas 17 oy aldi. 2 oy gecersiz sayilirken 9 oy bos cikti. 31 Ekim 1989 tarihinde gene muhalefetin katilmadigi 3'uncu tur oylamasinda Turgut Ozal 263 oy alarak Turkiye Cumhuriyeti'nin 8'inci Cumhurbaskani oldu. 9 Kasim 1989 tarihinde resmi olarak gorevine basladi. Bu secimden akilda kalan ise alisamadik diyenlere, alisirsiniz, alisirsiniz demesidir.

Cumhurbaskanligi doneminin en onemli olayi 1. Korfez Savasi'dir (Kuveyt'in Irak tarafindan isgali). Bu olayda cok aktif rol almistir. Petrol kaynaklarinin kontrolunu elinde tutan Saddam Huseyin'in Turkiye icin buyuk bir tehlike teskil ettigine inaniyordu. Saddam’in bolgeyi hakimiyeti altinda tutmasina izin verilemeyecegini dusunuyordu. Saddam’in uzaklastirilmasi icin mumkun olan herseyin yapilmasi konusunda fikren ve siyasi acidan son derece istekliydi. Bu nedenle A.B.D.'ye bu konuda acik destek verdi.
Harekata Turk Ordusunun da katilip, Misak-i Milli sinirlari icinde olan Musul ve Kerkuk'e girilmesini isteyince, zamanin Genelkurmay Baskani Necip Torumtay gorev suresi sona ermeden 3 Aralik 1990 tarihinde kendi istegi ile Genelkurmay Baskanligi gorevinden emekliye ayrildi; gorevden ayrilmasina sebep olarak da 1. Korfez Savasi'nda hukumetin tutumuna tepki oldugu one suruldu.

Olumu ve Cenazesi

Turgut Ozal'in olum tarihi, Suleyman Demirel'in 21 Ekim secimlerinde "500 gunde herkese 2 anahtar" (biri ev, biri araba icin) vaadiyle iktidara gelmesinden 533 gun sonra gerceklesmistir. 5 ulkeyi kapsayan 12 gunluk Orta Asya gezisinden sonra olumu gerceklesmistir.

Turgut Ozal'in cenazesine Turkiye'nin dort bir yanindan yuzbinlerce kisi akin etmis, televizyonlardan canli yayimlanmis; ulkede bayraklar yariya indirilmistir. Donemin Amerika BirlesIk Devletleri Baskani, Turgut Ozal ile de yakin dost olan George H. W. Bush beklentilerin aksine cenaze torenine katilmamistir. Istanbul'da Adnan Menderes anitinin karsisinda ozel bir anitta topraga verilmistir.

Bir suikasta kurban gitmis olabilecegi de yillardir tartisilmaktadir. Ozellikle karisi Semra Ozal bu konuyu dile getirmektedir.

Ozal Polemikleri

"Benim memurum isini bilir" : Bu sozu en cok polemik yapilan sozlerinden birisidir. Bu sozu kendisi inkar etsede basin tarafindan cokca tekrarlanmistir. O da basini sormusuzluk ve yalancilikla suclamistir. Ozal , basin aleyhine actigi tazminat davalariyla kucuk bir servet kazandigini belirtmistir. "Ben zenginleri severim" (Hatta bunun icin kurk uzerinden alinan vergiyi kaldirmistir.)"Tren yollari komunist isidir" laflari meshurdur.

Adnan Menderes'le baslayan serbest piyasa ekonomisine gecisi ve Amerika'ya yanasma politikasini daha ileri bir boyuta tasimistir. Naksibendi tarikati ile ilgili oldugu iddia edilmektedir.

 
Bugün 16 ziyaretçikişi online oldu
1 2 3 4 5